Κάστανα

Ο χειμώνας μπήκε για τα καλά, και αντί για λάδι με καρύδα ή καρότο με δείκτη προστασίας 27, ο αέρας, μου θυμίζει/μυρίζει ψητά κάστανα!
Ο καστανάς ήταν εποχιακός πωλητής από τo χωριό. Τσουβάλιαζε την συμβία του στο τρένο, τσουβάλιαζε και τα κουτσούβαλα, τσουβάλιαζε και μερικά ρούχα, τσουβάλιαζε και τα κάστανα και κατέβαινε στην πόλη. Τους 2-3 μήνες που μένανε στην πόλη τους έβγαζαν στα περίχωρα σε κάποιο χαμόσπιτο. Από τα χαράματα σε ένα μεγάλο καζάνι έβραζε τα κάστανα με μπόλικο αλάτι για να είναι νόστιμα, τα έβαζε σε ένα καλάθι με χερούλι που είχε μέσα μία λινάτσα βρεγμένη για να μένει σταθερή η θερμοκρασία, τα σκέπαζε με μία άλλη βρεγμένη λινάτσα και ξεκίναγε τα πρωινά για τους δρόμους, τις πλατείες, τους σταθμούς, τα σχολεία.
-κάστανα ζεστά κάσταναααα!, έλα κόσμεεε πάρε, κάστα ζεστά κάστανα!

Τους θυμάμαι παλιά, στις γωνίες του κεντρικού δρόμου της πόλης μου τους καστανάδες. Μέσα στο καταχείμωνο, αξύριστοι, με ένα τριμμένο σακάκι, με σχισμένα γάντια, καθισμένοι σ' ένα σκαμνάκι και με την φουφού μπροστά τους ή κάποιο τρύπιο τενεκέ να ψήνουν τα χαραγμένα κάστανα! Η φουφού ήταν χωρισμένη σε τέσσερα τρίγωνα και σε κάθε τρίγωνο τοποθετούσε τα ψημένα κάστανα σύμφωνα με το μέγεθος ή την ποιότητα. Στον στρογγυλό τρυπητό δίσκο στο κέντρο έψηνε τα χαραγμένα κάστανα.
-Ένα χωνάκι σας παρακαλώ! και το χωνάκι ήταν από εφημερίδα και τσουρούφλιζε τα χέρια μας και το πετάγαμε από το ένα χέρι στο άλλο!
Πόσο είχε το χωνάκι τότε ; ένα φράγκο; ένα δίφραγκο; ένα τάλληρο, ένα δεκάρικο;
Η μάνα μου τα αγόραζε από τον μανάβη και στο σπίτι τα έβαζε στο μαγκάλι για να ψηθούν στην χόβολη. Μου έδεινε την τσιμπίδα για να τα βγάλω από την φωτιά! Τα χρόνια πέρασαν και έχω πια βαρεθεί να βγάζω για τους άλλους τα κάστανα από την φωτιά! Ας τα βγάλουν οι ίδιοι.
Εδώ, τώρα βλέπω '' καστανάδες'' με Design φουφούδες στις Χριστουγεννιάτικες αγορές να πουλάνε 150 γρμ κάστανα για 4 ευρω. Στα μαγαζιά τα κάστανα έχουν μπει σε σελοφάν και χαρτί πολυτελείας και στα ζαχαροπλαστεία έχουν ονόματα της υψηλής κοινωνίας .... Marrons glacés, Marrons flambés, Mont Blance, Pavé.ΜΥΘΟΣ ΚΑΙ ΙΣΤΟΡΙΑ
Η καστανιά έχει πάρει το όνομα της από την αρχαία πόλη Καστάνη της Θεσσαλίας και κατάγεται από την Μικρά Ασία. Άλλοι πιστεύουν ό,τι γεννήθηκε από το σώμα μιας νύμφης που ερωτεύτηκε ο Δίας. Από την σχέση αυτή γεννήθηκε η όμορφη και γενναιόδωρη καστανιά.
Αυτό το ξέρατε;
Από ξερά κάστανα παράγεται ειδικός καφές για νευρικούς.
Η καστανιά μπορεί να ζήσει έως και χίλια χρόνια και όλα της τα τμήματα είναι χρησιμοποιήσιμα.
Θεραπευτικές χρήσεις
Τα φύλλα της καστανιάς έχουν αποχρεμπτικές ιδιότητες. Το έγχυμα και εκχύλισμα τους χρησιμοποιείται σε αρρώστιες των βρόγχων και κατά του κοκίτη.
Το αφέψημα των φύλλων ανοίγει την όρεξη, τονώνει τον οργανισμό και βοηθάει στη χώνευση.
Τα φύλλα χρησιμοποιούνται και για τους ρευματισμούς.
Η φλούδα του δέντρου είναι στυπτική και χρησιμοποιείται για να ρίξει τον πυρετό. Τα κάστανα, ωμά ή ψητά, και το αφέψημα που γίνεται αν βράσουμε το αγκαθωτό περίβλημα τους καταπολεμούν τη διάρροια.
O καρπός της καστανιάς χρησιμοποιείται σαν φάρμακο για αρκετές αρρώστιες αλλά και στη μαγειρική με θαυμάσια αποτελέσματα.

Ο καρπός της
Η καστανιά δικαιολογημένα λέγε-και «αρτόδεντρο». Ο καρπός της δίνει 191 θερμίδες ανά 100 γραμμάρια. Το κάστανο περιέχει 48% νερό, 45% γλυκίδια, 3% πρωτείνες, πολλά ορυκτά άλατα, κυρίως ποτάσιο, καθώς και σημαντικές ποσότητες βιταμίνη Β1 και φυλλικού οξέος. Το κάστανο αποτελεί μια πλήρη τροφή, ιδανική για παιδιά στην ανάπτυξη, για όσους αναρρώνουν και για αθλητές.
Θρεπτική αξία
Τα κάστανα έχουν υψηλή θρεπτική αξία, καθώς είναι πλούσια σε βιταμίνες και φυτικές ίνες, ενώ περιέχουν ελάχιστο λίπος και καθόλου χοληστερόλη και νάτριο. Οι περισσότεροι ξέρουμε ότι οι ξηροί καρποί είναι πλούσιοι σε λιπαρά, όμως το κάστανο αποτελεί εξαίρεση. Περιέχει τα λιγότερα λιπαρά από όλους μόλις 1 γραμμάριο ανά μερίδα (τρία κάστανα). Ακόμα όμως κι αυτή η μικρή ποσότητα λίπους αποτελείται κυρίως από μονοακόρεστα και πολυακόρεστα λιπαρά οξέα. Τα κύρια λιπαρά οξέα του κάστανου είναι το λινελαϊκό και το λινολενικό οξύ, δηλαδή τα ω-3 και ω-6 λιπαρά οξέα, γνωστά για την προστατευτική τους δράση στο καρδιαγγειακό.

Η περιεκτικότητα σε υδατάνθρακες είναι υψηλή 13 gr ανά μερίδα ή 87% της συνολικής ενεργειακής σύστασης, γι αυτό και το κάστανο έχει χρησιμοποιηθεί σε συνταγές ως υποκατάστατο δημητριακών ή ακόμα και ως λαχανικό! Σημαντικό ποσοστό των υδατανθράκων στον καρπό αποτελούν οι φυτικές ίνες, απαραίτητες για την καλή λειτουργία του εντέρου. Η περιεκτικότητα σε πρωτεϊνη είναι χαμηλή 1 γραμμάριο ανά μερίδα, αλλά περιέχει σε ικανοποιητικές ποσότητες όλα τα απαραίτητα αμινοξέα, αποτελώντας έτσι ένα τρόφιμο υψηλής πρωτεϊνικής αξίας.

Πλούσια πηγή βιταμίνης C
Το κάστανο είναι ο μοναδικός ξηρός καρπός που περιέχει βιταμίνη C, και μάλιστα σε ποσότητα 12 γραμμαρίων ανά μερίδα, που αντιστοιχεί στο 20% της συνιστώμενης ημερήσιας πρόσληψης. Επίσης αποτελεί καλή πηγή βιταμινών του συμπλέγματος Β. Συγκεκριμένα, περιέχει θειαμίνη, που είναι απαραίτητη για την καλή λειτουργία του νευρικού συστήματος, ριβοφλαβίνη και βιταμίνη Β6, που βοηθούν στο μεταβολισμό των θρεπτικών συστατικών, και φολικό οξύ. Τέλος, αποτελεί καλή πηγή καλίου, που είναι απαραίτητο για τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης, της καρδιακής συστολής και της υδατικής ισορροπίας του οργανισμού.

Κάθε χρόνο, το τελευταίο Σαββατοκύριακο του Οκτωβρίου, στη Λάρνα Λακωνίας υπάρχει η γιορτή του Κάστανου, στην Καστάνιτσα Αρκαδίας γιορτάζουν για τρεις ολόκληρες ημέρες.













Κέικ με κάστανα και σοκολάτα

Υλικά
650 γρ. κάστανα
130 γρ. σοκολάτα τριμμένη
130 γρ. βούτυρο
130 γρ. ζάχαρη
1 βανίλια

Ετοιμασία

1. Πλένουμε τα κάστανα, τα βράζουμε, τα καθαρίζουμε και τα περνάμε από το μπλέντερ.
2.Προσθέτουμε την ζάχαρη, το βούτυρο, την βανίλια, την σοκολάτα και ανακατεύουμε καλά ώστε το μίγμα μας να γίνει ομοιόμορφο.
3.Βουτυρώνουμε ένα ταψί, στρώνουμε μία λαδόκολλα και ψήνουμε το γλυκό μας σε μέτριο φούρνο μέχρι να ροδίσει η επιφάνειά του.
4.Οταν κρυώσει το βγάζουμε από την φόρμα και αν θέλουμε το στολίζουμε με σαντιγύ.













Χοιρινό με κάστανα ( από την Έδεσσα )

2 κιλά χοιρινό κρέας κομμένο σε μεγάλα κομμάτια,
2 κιλά κάστανα ξεφλουδισμένα,
100 γρ. ελαιόλαδο Καλαμάτας,
60 γρ. κρασί,
1 μεγάλο κρεμμύδι,
1 ποτήρι νερό,
αλατοπίπερο

Εκτέλεση: Ψήνουμε ή βράζουμε τα κάστανα, προσέχοντας να μην παραγίνουν. Ροδίζουμε το κρέας από όλες τις πλευρές, προσθέτουμε το κρεμμύδι και περιμένουμε μέχρι να μαραθεί. Σβήνουμε με κρασί, ρίχνουμε το νερό και αφήνουμε να βράσει. Όταν το κρέας μαλακώσει και μείνει μόνο με το ζουμί του, ρίχνουμε μέσα τα κάστανα και αφήνουμε το φαγητό να βράσει για περίπου δέκα λεπτά, μέχρι να δέσουν τα υλικά. Σερβίρουμε ζεστό και συνοδεύουμε με κρασί.